Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; plgContentAdmirorframes has a deprecated constructor in /home/mireily74/domains/paddenstoelenwerkgroep-westhoek.be/public_html/plugins/content/admirorframes/admirorframes.php on line 19
Nieuwe paddenstoel voor Vlaanderen | ||
09/12/2022
"Nieuwe paddenstoel voor Vlaanderen: Gespikkelde champignonparasol"
Zuidelijke lantaarnzwam nu ook in België | ||
15/11/2022
"Zuidelijke lantaarnzwam in België"
Lichenoconium aeruginosum, een nieuwe schimmel voor België!
22/11/2021
Wandelaar vindt zeldzame paddenstoel | ||
12/11/2021
Fraaie vondsten | ||
Doornpanne te Oostduinkerke - waarneming M.Detollenaere(4/01/2020)
Tijdens deze tussendoor excursie is de zeer zeldzame Blauwe korstzwam(Terena Caerulea)waargenomen
op loofhout door M.Detollenaere.
foto's: P.Debaenst
Oosthoekduinen te De Panne - waarnemingen door J.Launoy(12/2019)
Coprotus aurora: op mest van konijn (derde gedocumenteerde waarneming in België)
Bijzondere vondst en nieuw voor België : Sporomiella heptamera
Activiteit 17/08/2019 in het Eversambos te Stavele (Alveringem)
De meest verrassende vondst: Marasmius saccharinus (geen eigen foto's beschikbaar)
Volgens Funbel een tweede vindplaats voor België en waarvan ook geen gegevens vermeld zijn in het herbarium
van de plantentuin in Meise.
Activiteit Eversambos, Stavele, 11/09/2019
Gewone kopergroenbekerzwam - Chlorociboria aeruginascens - foto: M.Detollenaere
Een verrassende vondst, de Gewone kopergroenbekerzwam, komt voor in ruim tachtig uurhokken in België.
Niet echt zeldzaam dus, maar voor West-Vlaanderen stond nog maar op vier. Met deze vondst is dit een
vijfde vindplaats voor West-Vlaanderen!
Een specialleke ozonium......
Het ozonium van Coprinellus domesticus kan echter ook binnenshuis (vandaar de latijnse soortnaam) in vochtige ruimtes,


Superzeldzame Aardster duikt op in het Rivierenhof | ||
Natuurbericht van Natuurpunt van 17/12/2018:
Nieuw voor België | ||
Preussia typharum(Sacc.) Cain - Cabourdomein, Adinkerke 05/01/2017
--> op uitwerpselen konijn ( Wn & det.: J.Launoy)
Saccobolus caesarriatus Renny, in Philips (Geschubd spikkelschijfje) - Cabourdomein Adinkerke 01/05/2017
--> op uitwerpselen konijn (Wn.& det.: J.Launoy)
Macrospora scirpi (Fr.) Shoemaker & C.E. Babc. - De Doornpanne, Oostduinkerke
--> op uitwerpselen konijn ( Wn. & det. J.Launou)
Sporormiella octonalis S.I. Ahmed & Cain ( Keutelbrokkelspoorzwam) - Matagne la Grande (Doische)
prov. Namen 04/07/2017
--> op uitwerpselen ree ( Wn.: M.Detollenaere, det.: M.Detollenaere & J.Launoy)
Bijzondere paddenstoelen op mest | ||
Bellevedèreduinen, Koksijde - 10/11/2018
Psilocybe zopfiella cf longicaudata
De Speldenprikzwam ( Poronia Willd.) | ||
Kleine speldenprikzwam Grote speldenprikzwam
Poronia erici ( foto+inzet J.Launoy) Poronia punctata(x10) foto: P.Debaenst
Waarnemingen: 30 vondsten in 5 natuurdomeinen Waarnemingen: 16 vonsten in 3 natuurdomeinen
De Speldenprikzwam ( Poronia sp.) is een mestbewonende zakjeszwam ( een coprofiele ascomyceet )
een saprofiet dus, en behoort tot de familie Xylariaceae, orde Xylariales, klasse Sordariomycetes.
De Sordariomycetes zijn microscopisch gekenmerkt door enkelwandige zakjes ( unitulicale asci).
In België komen twee soorten voor van de Speldenprikzwam: de Kleine speldenprikzwam ( Poronia erici) en
de Grote speldenprikzwam ( Poronia punctata).
Tijdens de excursies van de Paddenstoelenwerkgroep Westhoek , alsook tijdens individuele uitstappen,
werden in totaal 46 waarnemingen genoteerd. Dit in de periode van 10/04/2011 tot en met mei 17/02/2018.
Het vruchtlichaam van de Speldenprikzwam is spijker- tot tolvormig en diep wortelend in de uitwerpselen.
Opvallend zijn de zwarte, kort uitstekende ostioles van de volledig ingezonken perithecia op de witte tot
beigekleurige, afgevlakte bovenkant, die een diameter heeft van ongeveer 1 cm. De steel is zwart.
Microscopisch is het onderscheid duidelijk door vooral de breedte van de sporen, terwijl ze in lengte
ietwat overlappend kunnen zijn: 22-35 x 12-20 µm voor Poronia erici en 12-27 x 7-11 µm voor de
Poronia punctata. De sporen liggen éénrijig in de asci( uniseriaat), zijn donkerbruin, boonvormig, omgeven
door een gelatineus omhulsel en hebben een kiemspleet over de ganse lengte van de sporen.
De asci zijn cilindrisch en hebben een korte 'steelvoet'. Het apicaal apparaat kleurt blauw bij gebruik van
Lugol(amyloït).
Kleine speldenprikzwam - William Slosse
Volgens de literatuur( Lohmeyer& Benkert) komt de Kleine speldenprikzwam voor op mest van konijn
en haas, zelden ook van paarden.
De Kleine speldenprilzwam werd 30 maal waargenomen op uitwerpselen van ezel, paard en pony;
Dus nooit van konijn en haas....merkwaardig toch!!!
Volgens de Rode lijst van 1999 is de Kleine speldenprikzwam een zeldzame soort.
In het herbarium van Meise bevinden zich acht exsiccaten van waarnemingen voor België, allemaal
van na 1980.
De Grote speldenprikzwam komt volgens de literatuur voor op mest van paarden, zelden ook van
andere dieren als schaap. De Poronia punctata werd 16 maal waargenomen op uitwerpselen van
Konikpaard en pony. Volgens de Rode lijst is deze een bedreigde soort.
In het herbarium van Meise bevinden zich twee exsiccaten van vroege waarnemingen voor België,
van E.Bommeré M.Rousseau: Blankenberge (1884) en Koksijde(1887).
-->artikel ons doorgestuurd door Pol Debaenst.
--> Literatuur: zie menu Literatuur
Nieuw voor Vlaanderen | ||
Delitschia leptospora Oudem. - Ter Yde, Oostduinkerke 21/03/2017
--> op uitwerpselen konijn (Wn.& det.: J. Launoy)
Roumegueriella rufula ( Wratsporig troepzwammetje) - Hoge Dijken, Roksem 06/04/2017
--> op uitwerpselen konijn ( Wn.& det.: M.Detollenaere)
Coprotus duplus Kimbr.- De Doornpanne, Oostduinkerke 03/06/2017
--> op uitwerpselen pony ( Wn.& det.: J.Launoy)
Podospora gigantea - Houtsaegerduinen, De Panne 25/07/2017
--> op uitwerpselen ezel ( Wn.& det.: J.Launoy)
Pseudombrophila bulbifera - Oosthoekduinen, De Panne 26/07/2017
--> op uitwerpselen konijn (Wn.& det.: M.Detollenaere)
Thelebolus dubius var. lagopi (Boud.ex Rea) Doveri,- Domein Suikerfabriek, Veurne 02/09/2017
--> op uitwerpselen haas (Wn.& det. J.Launoy)
Delitschia griffithsii Cain - Cabourdomein, Adinkerke 05/09/2017
--> op uitwerpselen pony (Wn. & det. J.Launoy)
Geopora nicaeensis - Pol Debaenst - Ter Yde Oostduinkerke 21/10/2017
Inktviszwam in De Panne | ||
Clathrus archeri - Pol Debaenst ( De Panne 3/11/2017)
Fotografie Catherine Sergoris
TAXONOMIE/ MORFOLOGIE
Basidiomyceten, gasteromycetoid(buikzwammen en verwanten-Bga)
0200010
Terrestrische(bodembewonende) saprotroof(St)
park, plantsoen (93)
strooisel (11)
Loofbomen en struiken (10)
VERSPREIDING/ BEDREIGING
vrij zeldzaam(z)
thans niet bedreigd(TNB)
VINDTIJD
LEEFOMGEVING
BESCHERMING
KWETSBAARHEID
Geschreven door Bart Stornebrink (21/10/2016)
De vier- tot zesarmige kalk mijdende inktviszwam is oorspronkelijk uit Australië afkomstig. Hij is voor het eerst in 1921 waargenomen in Nederland. Zijn sporen zijn waarschijnlijk in de vacht van geïmporteerde schapen naar Europa verscheept, waarna de sporen zich via vliegen over een aantal West-Europese landen hebben kunnen verspreiden.
De paddenstoel verschijnt onregelmatig. Dat heeft meer met het momentane weer in een gebied te maken, dan met de globale opwarming van het klimaat."
Mosschijfjes in de Westhoek: | ||
Overzicht Lamprospora en Octospora- Pol Debaenst
Na een eerste stevige vorstperiode doen de mosschijfjes het meestal goed.
Behalve in de winter en op mossen komen mosschijfjes eveneeens voor op naakte aarde in o.a. bosdreven of half uitgedroogde beken.
Ook op naakt zand kun je ze vinden.
Zo werd onlangs door C.Van Den Broeck,het Korrelknikmosschijfje- Octospora gemmicola gevonden.
Vermoedelijk nieuw voor Vlaanderen.(Oostachterduinen Oostduinkerke 13/02/2015).
Overzicht van de waargenomen mosschijfjes:
Octospora coccinea Octospora gemmicola
Lamprospora astroidea- Gladsporig mosschijfje
Lamprospora dictydiola- Muursterretjes mosschijfje
Lamprospora macracantha- Stersporig mosschijfje
Lamprospora retispora- Mazenmosschijfje
Lamprospora tortulae-ruralis- Duinsterretjesmosschijfje
Lamprospora wrightii- Pluisdraadmosschijfje
Octospora axillaris- Spoelsporig mosschijfje
Octospora coccinea- Knikmosschijfje
Octospora gemmicola- Korrelknikmosschijfje
Octospora humosa- Groot oranje mosschijfje
Octospora leucoloma- Zilvermosschijfje
Octospora misci-muralis- Muurmosschijfje
Octospora roxheimii- Breedsporig mosschijfje
Octospora rustica-Vals mosschijfje
Nieuwe soort stinkzwam aan de Vlaamse Kust:
Foto: J. Launoy
Phallus caespitosus Guimb.nom prov.
15/10/2015
Schipgatduinen, Koksijde
IFBL: C0.47.42
Zeereepduinen begroeid met Helm (Ammophila arenaria) blijken een grotere diversiteit aan zwammen te herbergen dan tot nog toe gedacht.
Een eerste verkenning in oktober 2015 van de Schipgatduinen te Oostduinkerke (Koksijde) leverde alvast een nieuwe soort op,
nl. Phallus caespitosus Guim. nom prov.
Voor het bepalen van de habitatkwaliteit van stuivende duinen (Natura 2000 habitattype 2120) wordt er in de nabije toekomst ook gekeken naar een aantal paddenstoelen die toonaangevend kunnen zijn (Sam Provoost).
Duinfranjehoed (Psathyrella ammophila), Zandtulpje (Peziza ammophila), Helmharpoenzwam (Hohenbuehelia culmicola), Duinveldridderzwam (Melanoleuca cinereifolia), Zeeduinchampignon (Agaricus devoniensis) en Duinstinkzwam (Phallus hadriani) vormen hierbij het hoofddoel.
Tijdens de inventarisatie van de helmduinen in de zeereep en de onmiddellijk erachter gelegen stuifduinen vond Wouter Van Gompel (NBO) twee verweerde exemplaren van een stinkzwamsoort. Het was niet duidelijk of het Phallus hadriani betrof, gelet op de ontbrekende paarse kleur van het "duivelsei". In de buurt werden een 25-tal exemplaren gevonden in verschillend stadium van ontwikkeling. Hierbij noteerden we volgende veldkenmerken: " Geen doordringende, walgelijke geur zoals bij de Grote stinkzwam (Phallus impudicus). De geur werd ter plaatse getypeerd als fruitig. Hierbij dient ter verduidelijking gezegd dat de exemplaren al ontdaan waren van de gleba. Er werd in situ een duivelsei doorgesneden om een vergelijking te kunnen maken met P.impudicus. De kop van de ingesloten zwam leek meer ellipsvormig maar vertoonde dezelfde kleuren als P.impudicus .Doorslaggevend onderscheid met de laatstgenoemde was dat alle exemplaren omgevallen waren en in trossen bijeen groeiden. De steel, amper iets dikker dan deze van de Kleine stinkzwam (Mutinus caninus), kon blijkbaar de zwaardere kop niet torsen waardoor de exemplaren omvallen".
Het napluizen van recente literatuur leverde de volgende dag toch resultaat op. De franse mycoloog Jacques Guinberteau, werkzaam bij de INRA, beschreef naast Phallus hadriani ook een vondst uit de duinen aan de Atlantische kust waaraan hij de voorlopige naam gaf van Phallus caespitosus. De soortnaam "caespitosus" betekent immers "in toefjes", wat ook overeenstelt met onze waarneming. Er werd via mail contact gezocht met de auteur om de naam te laten erkennen. Hij formuleerde het als volgt: " Pour l'instant par manque de temps (ou négligence) je n'ai jamais validé cette bonne espèce (confirmée et observée aussi par Régis Courtecuisse), ceci à travers une publication officielle avec type et diagnose. Je l'ai également observée sur le littoral Charentais avec mon ami mycologue Guy Dupuy. Certaines années ce Phallus fructifié en nombre et parfois plusieurs fructifications dans le même oeuf ou des oeux fréquemment gémellaires ou coalescents!"
Onze vindplaats werd in de week nadien nog een paar keer bezocht om een monster te nemen van verse gleba voor microscopisch onderzoek van de sporen.Er werd ook gecontroleerd of de wortelstreng onderaan het ei verbonden was met een helmstengel, wat het geval was. De walgelijke geur van verse gleba was nu wel duidelijk merkbaar.
Sporenmaten van een vers monster variëren tussen 3,91-4,58 x 1,78- 2,20 µm (Q= 2,07). De sporen zijn glad.
Een tweede monster genomen bij vers materiaal, gedroogd, nadien geweekt in water met 2% NH3 en gemeten met vergroting 1000 x, geeft metingen van 4,05-4,72 x 2,12-2,60 µm(Q= 1,84).
Volgens Pegler zijn de maten voor: Phallus hadriani: 3,2-6 x 2-3,2 µm (Q=1,76) en Phallus impudicus: 4-5,6 x1,8-2,8 µm (Q=2,08). Op de tekeningen lijken de sporen hier fijn wrattig, hoewel dat niet vermeld wordt dppr Pegler.
Op waarneming.nl staat een vondst door Shirley O'Brien van 30/09/2015 uit het National Park Zuid-Kennemerland on de naam Phallus hadriani Vent., maar waarvan de bijgevoegde beelden helemaal beantwoorden aan Phallus caespitosus.
Inmiddels is in de Zwinduinen door Sam Provoost (INBO) ook Phallus hadriani gevonden met het kenmerkende paarse duivelsei.
De PWW ( Paddenstoelenwerkgroep Westhoek) en de werkgroep die werkzaam is aan onze oostkust hebben alvast hun medewerking verleend aan het INBO om de helmduinen in de volgende jaren meer te bezoeken in het kader van bovenvermeld project.
Geraadpleegde bronnen:
BRESSON Y. (1996) - Dictionnaire étymologique des noms scientifiques de champignons. l' Association Mycologique d' Aix-en-Provence.
GUINBERTEAU J. (2011) - Le petit livre des Champignons des dunes. Editions confluentes.
PEGLER, D.N./ LAESSOE, T./ SPOONER, B.M.(1995) - BrittishPuffballs, Earthstars and Stinkhorns. Royal Botanical Gardens, Kew.
Met dank aan J. Launoy voor tekst en foto
Nieuw voor Vlaanderen:
De Viooltjeswasplaat in de Galgebossen, NIEUW VOOR VLAANDEREN.
Tijdens een excursie van de PWW is in de Galgebossen te Elverdinge(Ieper) de zeer zeldzame Viooltjeswasplaat( Chromosera viola) gevonden op 22 november 2014. Op het terrein werd het paddenstoeltje niet herkend, tot welk geslacht het hoorde was toen ook nog niet duidelijk.